ΕΛΑΙΩΝΑΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ

Ο Ελαιώνας των Ψυχών ήταν αποτέλεσμα πρωτοβουλίας του φορέα ΚΟΙΝΟΝ ΣΚΟΤΟΥΣΣΑΙΩΝ. Το έτος 2020, στα πλαίσια του εορτασμού των 700 χρόνων ιστορικής διαδρομής της Σκοτούσσας Σερρών, αποφασίστηκε από κοινού με τον ιερέα του ναού του Αγίου Γεωργίου π. Ιωάννη Καραμανλή η δημιουργία του Ελαιώνα των Ψυχών. Επιλέχθηκε ο χώρος που βρισκόταν πλησίον της εκκλησίας και μέχρι τις αρχές του 1970 φιλοξενούσε το νεκροταφείο της Σκοτούσσας.

Ο χώρος καθαρίστηκε απομακρύνθηκαν τα μπάζα και αφού προετοιμάστηκε καταλλήλως φυτεύτηκαν τριάντα ελαιόδεντρα. Η ποικιλία των ελαιόδεντρων προέρχεται από το γειτονικό χωριό Βαμβακόφυτο και έχει την ονομασία «Προδρόμου». Επιλέχθηκαν δηλαδή φυτά που έχουν προσαρμοστεί στις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες.

Η φύτευση των ελαιόδεντρων έγινε την Κυριακή 15 Μαρτίου 2020, δυο εβδομάδες σχεδόν μετά την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού. Στη φύτευση συμμετείχαν εθελοντές και φίλοι-μέλη του συλλόγου του φορέα ΚΟΙΝΟΝ ΣΚΟΤΟΥΣΣΑΙΩΝ.

Το καλοκαίρι του 2020 τοποθετήθηκε η αναμνηστική στήλη στην οποία γίνεται αναφορά στο όνομα του χώρου, στο λόγο για τον οποίο δημιουργήθηκε ο Ελαιώνας, καθώς επίσης και στους συντελεστές της διαμόρφωσης του χώρου.

Το Νοέμβριο του 2020 έγινε η πρώτη συγκομιδή των καρπών των ελαιόδεντρων. Συγκεκριμένα συγκεντρώθηκαν 1200 γραμμάρια από ελιές οι οποίες τοποθετήθηκαν σε συλλεκτικά βαζάκια.

Στις αρχές του 2021 τοποθετήθηκε το σύστημα ύδρευσης των ελαιόδεντρων ενώ σταδιακά και μέχρι το Μάρτιο του 2021 τοποθετήθηκε σε κάθε ελαιόδεντρο μια τσιμεντένια βάση και επί της βάσης μια μαρμάρινη πλάκα με αποσπώμενη αναθηματική επιγραφή. Τα ελαιόδεντρα υιοθετήθηκαν από τους κατοίκους και ο καθένας τοποθέτησε μια αναθηματική επιγραφή για να μνημονεύονται οι πρόγονοί του! Το όλο έργο ολοκληρώθηκε το Μάιο του 2021. Την ίδια περίοδο ολοκληρώθηκαν και οι εργασίες καλλωπισμού του χώρου με τον ελαιοχρωματισμό των τοιχίων που περιβάλλουν τον Ελαιώνα.

Δημιουργήθηκε έτσι ένα τοπόσημο μνήμης και ιστορίας, ένας χώρος τιμής για τους προγόνους και ένα σημείο συνάντησης για τους απογόνους.

Η παράδοση τοποθέτησης αναθηματικών επιγραφών υπάρχει στην περιοχή των Σερρών από το 2^ο μΧ. αι. Από αναθηματικές επιγραφές που έχουν βρεθεί στην περιοχή μεταξύ Σιδηροκάστρου και Σερρών φαίνεται ότι οι κάτοικοι της περιοχής, κατά τη διάρκεια της Ρωμαιοκρατίας, συνήθιζαν να αφιερώνουν τέτοιες επιγραφές σε προσφιλή τους πρόσωπα που είχαν αποβιώσει. Σε μια επιγραφή που βρίσκεται στο Σαντάνσκι Βουλγαρίας και ανήκει στην περίοδο μεταξύ 2ου-3ου μΧ. αι. ο Γάιος Λούκιος ο Σκοτουσσαίος μαζί με τη σύζυγό του Ουλπεία Παραμόνα αφιέρωσαν μια αναθηματική επιγραφή στον αποβιώσαντα γιό τους Γάιο.

Παρόμοιες επιτύμβιες στήλες με απεικόνιση προσώπων και αναθηματικές επιγραφές με αναφορές σε πρόσωπα βρέθηκαν σε μεγάλο αριθμό στην περιοχή του Μελενικιτσίου. Η συγκεκριμένη περιοχή απέχει από τη σημερινή Σκοτούσσα Σερρών περίπου 8 χιλιόμετρα και σύμφωνα με αναφορές ιστορικών η περιοχή πιθανότατα ταυτίζεται με την αρχαία Σκοτούσσα, της Σκοτούσσα της Οδομαντικής.

Ο Ελαιώνας των Ψυχών στη σημερινή Σκοτούσσα Σερρών συνεχίζει μια παράδοση σχεδόν 20 αιώνων και αναδεικνύει με αυτό τον τρόπο τη συνέχεια της πολιτισμικής παράδοσης που υπάρχει στην περιοχή των Σερρών.

Κείμενο: Σύκας Νικόλαος, Ιατρός χειρουργός, Πρόεδρος του φορέα ΚΟΙΝΟΝ ΣΚΟΤΟΥΣΣΑΙΩΝ